पपई फळाची संपूर्ण माहिती:- Papaya Fruit Information in Marathi:- पपई हे असे फळ आहे, ज्याचा प्रत्येक भाग कोणत्या ना कोणत्या प्रकारे वापरला जातो. रोगांपासून बचाव करण्यासोबतच केस आणि त्वचेच्या आरोग्यासाठीही ते चांगले मानले गेले आहे. पपई हे एक असे फळ आहे ज्यात, प्रोटीन, व्हिटॅमिन, फायबर, कॅल्शिअम आणि दुसरे काही पोषक तत्त्वे भरपूर प्रमाणात आढळून येतात.
पपई फळाची संपूर्ण माहिती:- Papaya Fruit Information:-
पपई आपल्याला आजारांपासून दूर ठेवण्यास मदत करते. पपई ही एक साधी वनस्पती आहे जी कोणत्याही चांगल्या निचऱ्याच्या जमिनीत उगवते. पपईचे झाड हे एक ताठ, मोठी वनौषधी वनस्पती आहे जी झाडासारखी दिसते परंतु वृक्षाच्छादित नसते. पपईचे फळ ५-३० सेमी लांब आणि पिवळसर नारिंगी रंगाचे असते. लगदा गोड असतो, आणि फळामध्ये अनेक काळ्या बिया असतात.
पपईची झाडे आणि त्यांची फळे २१ ते ३२ अंश सेल्सियस तापमानात वाढतात. कोरडे वातावरण फळ पिकण्याच्या वेळी चव वाढवते, तर १० अंश सेल्सियसपेक्षा कमी तापमान फळे पिकण्याची प्रक्रिया मंदावते. शिवाय, पपईच्या बिया एकदा पेरल्यानंतर त्यांना फळ येण्यासाठी ८ ते १० महिने लागू शकतात. पर्यावरणीय परिस्थितीनुसार, पपईचे झाड वर्षाला ३०-१५० फळे देऊ शकते.
पपईच्या कच्च्या फळांमध्ये कॅरोटीनॉइड्स, पॅपेन आणि किमोपापेन ही एन्झाईम्स आढळतात, शिवाय बियांमध्ये आढळणाऱ्या इतर फॅटी ऍसिड मध्ये ऑराकिडीक, पाल्मिटिक, लिनोलेनिक आणि स्टिअरिक ऍसिड यांचा समावेश होतो.
पपई मधील पोषक तत्त्वे:- Nutrient Value In Papaya Fruit:-
एका लहान पपईमध्ये (१५२ ग्रॅम) खालील पोषकतत्त्वे समाविष्ट आहे:-
| पोषक तत्त्वे | मात्रा |
| कॅलरी | ५९ |
| कर्बोदकांमधे | १५ ग्रॅम |
| फायबर | ३ ग्रॅम |
| प्रथिने | १ ग्रॅम |
| व्हिटॅमिन सी | RDI च्या १५७% |
| व्हिटॅमिन ए | RDI च्या ३३% |
| फोलेट (व्हिटॅमिन बी ९) | RDI च्या १४% |
| पोटॅशियम | RDI च्या ११% |
पपई खाण्याचे फायदे:- Benefits of Papaya Fruit:-
पपई हा गुणधर्माचा खजिना आहे, ज्यामुळे आरोग्यासाठी अनेक फायदे मिळू शकतात.
१) कर्करोगाच्या विशिष्ट प्रकारांपासून संरक्षण करण्यास मदत करते:-
फ्री रॅडिकल्स आणि ऑक्सिडेटिव्ह स्ट्रेस यांचा वेगवेगळ्या प्रकारच्या कर्करोगाशी जवळचा संबंध आहे. पपईमध्ये भरपूर प्रमाणात अँटिऑक्सिडेंट असल्याने, फळ पेशींचे नुकसान होण्यापासून संरक्षण करण्यास आणि कर्करोगाचा धोका कमी करण्यास मदत करू शकते. कॅन्सरविरोधी गुणधर्म असलेल्या पपईतील लाइकोपीनमुळेही कर्करोगाचा धोका कमी असतो. लायकोपीन हे कॅरोटीनॉइड आणि नैसर्गिक रंगद्रव्य आहे जे काही भाज्या आणि फळांना त्यांचा रंग देते.
२) तुमची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते:-
व्हिटॅमिन सीचा उत्कृष्ट स्रोत म्हणून, पपई खाल्ल्याने तुमची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढू शकते आणि तुमच्या शरीराला विविध आजार आणि संक्रमणांपासून वाचवता येते.
३) अल्झायमर रोगाचा धोका कमी करण्यात मदत होऊ शकते:-
अल्झायमर रोग हा एक प्रगतीशील न्यूरोडीजनरेटिव्ह रोग आहे जो मेंदूच्या पेशी नष्ट करतो. यामुळे स्मरणशक्तीची समस्या आणि बौद्धिक क्षमता हळूहळू नष्ट होते. अल्झायमर रोगाचे नेमके कारण अज्ञात आहे. परंतु असे मानले जाते की ऑक्सिडेटिव्ह तणाव स्थितीत भूमिका बजावते. हे शरीरातील अँटिऑक्सिडंट्स आणि फ्री रॅडिकल्समधील असंतुलन आहे, जे रेणू आहेत ज्यामुळे पेशींचे नुकसान होते.
४) हृदयाचे संभाव्य संरक्षण करते:-
पपईमध्ये व्हिटॅमिन सी, पोटॅशियम, अँटिऑक्सिडंट्स आणि फायबर असतात, जे तुमच्या धमन्या निरोगी ठेवण्यास मदत करतात आणि रक्त प्रवाह वाढवतात. यामुळे कोलेस्ट्रॉल देखील कमी होऊ शकते आणि हृदयविकार, उच्च रक्तदाब आणि स्ट्रोकचा धोका कमी होतो.
५) डोळ्यांचे रक्षण करण्यात मदत होऊ शकते:-
पपईमध्ये ल्युटीन, झेक्सॅन्थिन, व्हिटॅमिन सी आणि व्हिटॅमिन ई चांगल्या प्रमाणात असतात, जे डोळ्यांचे संरक्षण करतात आणि वय-संबंधित मॅक्युलर डिजेनेरेशन सारख्या डोळ्यांच्या आजारांना प्रतिबंधित करण्यास मदत करतात.
६) पचन सुधारते:-
पपईतील पाण्याचे प्रमाण जास्त असल्याने फुगवटा कमी करून आणि बद्धकोष्ठता कमी करून पचन सुधारण्यास मदत होते. या फळातील फायबर नियमित आतड्याच्या क्रियाकलापांना देखील प्रोत्साहन देते, ज्यामुळे कोलन कर्करोगाचा धोका कमी होण्यास मदत होते.
पपई फळाचे दुष्परिणाम:- Side Effects of Papaya Fruit:-
१) गर्भवती महिलांसाठी हानिकारक असू शकते:-
बहुतेक आरोग्य तज्ञ गर्भवती महिलांना पपई खाणे टाळण्याचा सल्ला देतात कारण पपईच्या बिया, मुळे आणि पानांचे ओतणे गर्भाला हानी पोहोचवू शकतात. कच्च्या पपईच्या फळामध्ये लेटेकचे प्रमाण जास्त असते ज्यामुळे गर्भाशयाचे आकुंचन होऊ शकते. पपईमध्ये असलेले पॅपेन घटक गर्भाच्या विकासासाठी आवश्यक असलेल्या शरीरातील काही पडद्यांना नुकसान पोहोचवू शकतात.
२) पचनाच्या समस्या निर्माण होऊ शकतात:-
पपईमध्ये फायबरचे प्रमाण जास्त असते; बद्धकोष्ठता असलेल्या लोकांसाठी हे चांगले असू शकते, परंतु त्याचे जास्त सेवन केल्याने पोट खराब होऊ शकते. शिवाय, फळांच्या त्वचेमध्ये लेटेक्स असते ज्यामुळे पोटात जळजळ होते आणि वेदना आणि अस्वस्थता येते. फळांमधले फायबर विष्ठेशी देखील जोडले जाऊ शकते आणि अतिसार होऊ शकतो.
३) रक्तातील साखर लक्षणीयरीत्या कमी करण्यासाठी ज्ञात आहे:-
आंबलेल्या पपईमुळे रक्तातील साखरेची पातळी कमी होऊ शकते, जी मधुमेहासाठी धोकादायक ठरू शकते. खासकरून जर तुम्ही मधुमेहाचे रुग्ण असाल आणि औषधे घेत असाल तर डॉक्टरांचा सल्ला घेणे केव्हाही चांगले आहे.
४) इतर ऍलर्जी होऊ शकते:-
फळांमधील पपेन किंवा फुलांच्या परागकणांमुळे काही विशिष्ट ऍलर्जी होऊ शकतात. काही प्रतिक्रियांमध्ये सूज, चक्कर येणे, डोकेदुखी, पुरळ उठणे आणि खाज येणे यांचा समावेश असू शकतो.
५) श्वसनाचे विकार होऊ शकतात:-
पपईमध्ये असलेले एन्झाईम पॅपेन हे संभाव्य ऍलर्जीन असल्याचे म्हटले जाते. अतिसेवनामुळे श्वसनाचे वेगवेगळे विकार जसे की दमा, रक्तसंचय आणि घरघर होऊ शकते.