टेनिस या खेळाची माहिती:- Information about Tennis In Marathi:- टेनिस हे दोन प्रकारचे असतात. टेबल टेनिस आणि लॉन टेनिस. मागच्या लेखात आपण टेबल टेनिस या खेळाबद्दल माहिती बघितलीच आहे. तर आज आपण लॉन टेनिस बद्दल माहिती जाणून घेऊ. टेनिस हा खेळ दोन खेळाडूंमध्ये किंवा दोन खेळाडूंच्या दोन संघामध्ये खेळला जातो.
टेनिस या खेळाची माहिती:- Information about Tennis:-
टेनिस या खेळाला लॉन टेनिस असे देखील म्हटले जाते. टेनिस हा विश्व प्रसिद्ध खेळ आहे. टेनिस हा लॉन मध्ये खेळला जातो. तर टेबल टेबिस हा इनडोअर खेळ आहे. भारतामध्ये हा खेळ जास्त लोकप्रिय नाही. परंतु इतर देशांमध्ये टेनिस हा खेळ खूप लोकप्रिय आहे.
भारतात टेनिसचे नाव सानिया मिर्झा आणि लिएंडर पेसपासून सुरू होते. टेनिसबद्दल थोडी माहिती असल्यास रॉजर फेडरर, सेरेना विल्यम्स, राफेल नदाल यांची नावं ऐकली असतील. हे लोक टेनिसमधील जगप्रसिद्ध खेळाडू आहेत. टेनिस या खेळामुळे शरीराचा व्यायाम सुद्धा होतो.
टेनिस हा खेळ एका आयताकृती मैदानावर खेळला जातो. टेनिस हा खेळ महिला व पुरुष अश्या वर्गांमध्ये खेळला जातो. टेनिस हा खेळ भारतात शालेय स्तरापासून तर आंतरराष्ट्रीय स्तरापर्यंत खेळल्या जाते. टेनिस हा खेळ रॅकेट च्या साहाय्याने खेळला जातो, आणि नेटवर किंवा नेटच्या वरून प्रतिस्पर्ध्याच्या कोर्टात टेनिस बॉल मारतो.
टेनिस हा एक ऑलिम्पिक खेळ आहे. लॉन टेनिसचा उगम हा फ्रान्समधून झाला. टेनिस हा खुल्या मैदानावर खेळला जातो.
टेनिस चा इतिहास:- History of Tennis:-
टेनिस हा खूप जुना खेळ आहे. हा खेळ बाराव्या शतकापासून खेळला जात आहे, असे इतिहासकारांचे मत आहे. बाराव्या शतकाच्या आसपास हा खेळ उत्तर फ्रान्समध्ये ‘गेम ऑफ द पाम’ या नावाने खेळला जात होता. हा खेळ पुढे टेनिस म्हणून प्रसिद्ध झाला.
फ्रान्सचा राजा ‘लुई एक्स’ हा खेळ खूप आवडला होता.लुई एक्स ला खेळ बाहेर खेळणे आवडत नव्हते म्हणून त्याने १३ व्या शतकाच्या जवळपास त्याने पॅरिसमध्ये अनेक इनडोअर टेनिस कोर्ट बांधले. आणि असे करणारा तो पहिला माणूस होता. त्यांनी बांधलेल्या आलिशान इनडोअर कोर्टचा प्रभाव युरोपातील अनेक राजवाड्यांवर पडला आणि अनेक ठिकाणी अशी टेनिस कोर्टे बांधली गेली.
१८५९ ते १८६५ पर्यंत कॅप्टन हॅरी जेम आणि त्याच्या मित्राने मिळून हा विकसित केला, ज्यामध्ये रॅकेट आणि बास्क बॉल वापरण्यात आला. टेनिसच्या या नवीन प्रकारामुळे हा खेळ युनायटेड किंगडममधील बर्मिंगहॅममध्ये खेळला जात होता.
१८७२ मध्ये, या दोन मित्रांनी, इतर दोन स्थानिक डॉक्टरांसह, लेमिंग्टन स्पा येथे जगातील पहिला टेनिस क्लब स्थापन केला.यानंतर, १८७३ च्या सुमारास ब्रिटीश आर्मी ऑफिसर मेजर वॉल्टर क्लॉप्टन यांनी असाच आणखी एक गेम तयार केला. या खेळात हळूहळू बदल होत आहेत. कालांतराने या खेळाचा खूप विकास झाला आणि आज हा खेळ जागतिक दर्जाच्या ऑलिम्पिकमध्ये खेळला जातो.
१९१३ मध्ये टेनिसचे नियम बनवले गेले आणि “आंतरराष्ट्रीय टेनिस फेडरेशन” ची स्थापना झाली.आंतरराष्ट्रीय टेनिस महासंघाची स्थापना १ मार्च १९७३ रोजी झाली. ऑल इंडिया टेनिस असोसिएशन १९२० मध्ये दिल्ली येथे स्थापन करण्यात आली.
टेनिस या खेळाचे नियम:- Rules of Tennis:-
टेनिस या खेळाचे वेगवेगळे नियम आहेत म्हणजे एकेरी टेनिस आणि दुहेरी टेनिस या खेळाचे नियम वेगवेगळे आहेत.
एकेरी टेनिस या खेळाचे नियम:-
- एकेरी टेनिस मध्ये, ज्या खेळाडूला बॉल मिळतो, त्याला रिसीव्हर म्हणतात, तो प्राप्त होताच तो चेंडू सर्व्ह करण्यासाठी परत फेकतो. प्रथम खेळत असताना, खेळाडू त्याच्या कोर्टाच्या मागे उभा असतो.
- खालील परिस्थितीत कोणताही खेळाडू एक गुण गमावतो-
– जेव्हा तो रॅकेटने दोनदा चेंडू मारतो.
-जेव्हा तो पुन्हा कोर्टवर मारण्यापूर्वी चेंडू नेटच्या दुसऱ्या बाजूने परत करण्यात अपयशी ठरतो.
-चेंडू खेळत असताना खेळाडूचे रॅकेट त्याच्या अंगावर घातलेल्या कोणत्याही वस्तू, जाळी, खांब इत्यादींशी आदळल्यास.
- जर चेंडू जमिनीवर पडल्यानंतर नेट, खांब इत्यादीला आदळला तर सर्व्हिंग प्लेअर पॉइंट मिळवतो, पण जर तो जमिनीवर आदळण्यापूर्वी एखाद्या वस्तूला आदळला तर प्रतिस्पर्ध्याला पॉइंट मिळतो.
दुहेरी टेनिस या खेळाचे नियम:-
- दुहेरी खेळासाठी कोर्ट ३६ फूट रुंद असले पाहिजे म्हणजे एकाच खेळापेक्षा प्रत्येक बाजूला४.५ फूट रुंद असावे. प्रत्येक सेटच्या सुरूवातीला खेळणारी जोडी कोणता भागीदार सर्व्ह करेल हे ठरवते.
- पहिल्या सेटमध्ये सर्व्हिस केलेला खेळाडूचा जोडीदार तिसऱ्या सेटमध्येही सर्व्हिस करेल आणि दुसऱ्या सेटमध्ये सर्व्हिस केलेला चौथ्या सेटमध्ये सर्व्हिस करेल. त्याचप्रमाणे उर्वरित सेटमध्ये. खेळ सुरु करताना हाच क्रम असतो.
टेनिस या खेळाचे उपकरणे:- Equipment for the Game of Tennis:-
१) टेनिस बॉल:- टेनिस बॉल हे पिवळ्या रंगाचे गोलाकार बॉल असतात, ज्याचा व्यास २.५ ते २.६३५ इंच असतो. त्यांचे वजन २ ते २१/१६ औंस दरम्यान असते. प्रेशराइज्ड रबरचा वापर अर्धगोलाकार अर्धा कवच बनवण्यासाठी केला जातो. त्यानंतर ते त्यांच्यामध्ये संकुचित हवेने जोडले जातात.
२) नेट:- टेनिस कोर्टच्या दोन्ही बाजूंना वेगळे करण्यासाठी आयताकृती जाळी वापरली जाते. दोन निव्वळ पोस्टमधील जागा नेटने झाकली पाहिजे. नेट अशा प्रकारे विणलेले आहे की ते टेनिस बॉलला जाऊ देत नाही. हे सहसा मध्यभागी जमिनीपासून सुमारे 3 फूट वर बांधलेले असते.
३) रॅकेट:- रॅकेट अनेक मिश्रधातू किंवा लाकडापासून बनवता येतात. रॅकेट तयार करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या आकारावर किंवा सामग्रीवर कोणतेही निर्बंध नाहीत. चांगली पकड मिळण्यासाठी हँडल्स चामड्याने किंवा नायलॉनने झाकलेले असतात.
४) टेनिस शूज:- टेनिस शूज खेळाडूंना अधिक चांगली स्थिरता देण्यासाठी आणि कडेकडेने फिरताना त्यांना घसरण्यापासून रोखण्यासाठी डिझाइन केलेले आहेत. खेळाडू जेव्हा कोर्टवर जोरात फिरतात तेव्हा शूजने कोर्टचे नुकसान होऊ नये. आणि खेळाडूला दुखापत होऊ नये यासाठी हे शूज बनवलेले असतात.
५) मनगटाच्या पट्ट्या:- खेळाडूंच्या तळहाताला किंवा रॅकेटला घाम येऊ नये म्हणून मनगटाभोवती रिस्ट बँड घातले जातात. एक ओले पकड मजबूत असू शकत नाही.
६) हेड बँड:- घाम शोषण्यासाठी हेडबँडचा वापर केला जातो. ते खेळाडूचे केस त्यांच्या चेहऱ्यापासून दूर बांधतात. हेड बँडऐवजी शोषक सामग्रीपासून बनवलेली कोणतीही घट्ट टोपी देखील वापरली जाऊ शकते.