भारतातील टॉप १० खेळ:- Top 10 Sports in India In Marathi:- खेळ हा आपल्या जीवनाचा अविभाज्य भाग आहे. राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर विविध प्रकारचे खेळ आपण पाहतो, परंतु खेळांबद्दल किंवा त्यासंबंधित नियमांची माहिती नसल्यामुळे आपल्याला अशा खेळांमध्ये रस नसतो, हे लक्षात घेऊन आम्ही तुमच्यासाठी विविध खेळांची माहिती घेऊन आलो आहोत.
भारतातील टॉप १० खेळ:- Top 10 Sports in India:-
मनोरंजनासोबतच खेळामुळे शरीराला शारीरिक आणि मानसिकदृष्ट्या निरोगी ठेवण्यासही हातभार लागतो. आपल्या आरोग्यासाठी खेळणे खूप फायद्याचे आहे. खेळामुळे शरीर निरोगी राहण्यास मदत होते. खेळामुळे मानसिक, शारीरिक दृष्ट्या असलेले आजार सुद्धा बरे होण्यास मदत होते.
आपल्या भारतात अनेक खेळ खेळले जातात. खेळामुळे मानवी शरीराला बरेच फायदे आहेत त्यामुळे दैनंदिन जीवनात खेळ खेळायला पाहिजे. त्यातीलच आज आपण भारतातील १० प्रसिद्ध खेळ बघणार आहोत. भारतातील १० प्रसिद्ध खेळांची यादी खालीलप्रमाणे आहेत-
१) कबड्डी:- Kabaddi:-
कबड्डी हा भारतातील एक प्रसिद्ध खेळ आहे. कबड्डी हा पारंपरिक भारतीय खेळांपैकी एक खेळ आहे. कबड्डी या खेळाला राज्यानुसार वेगवेगळे नाव आहेत. तमिळनाडूमध्ये कबड्डीला चदुकट्टू, बांगलादेशात हड्डू, मालदीवमध्ये भाविक, पंजाबमध्ये कुड्डी, पूर्व भारतात हू तू तू, आंध्र प्रदेशात चेडुगुडू या नावाने ओळखले जाते.
कबड्डी हा खेळ काळानुसार खूप प्रसिद्ध झाला आहे. कबड्डी हा खेळ आधी शालेय स्तरावर खेळल्या जात होता परंतु आता कबड्डी हा खेळ राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर देशील खेळल्या जातो. कबड्डी हा खेळ महिला आणि पुरुष अश्या दोन्ही गटांमध्ये खेळल्या जातो.
२) फुटबॉल:- Football:-
फुटबॉल हा एक खेळ आहे जो प्रत्येकाला बघायला आवडतो पण ते कसे खेळायचे हे फार कमी लोकांना माहीत आहे. फुटबॉलमध्ये दोन संघ एकमेकांच्या विरोधात खेळतात आम्ही हा खेळ खेळण्यासाठी हात वापरू शकत नाही फक्त आमच्या पायांचा वापर करून चेंडू गोल करण्याचा प्रयत्न करा आणि जर कोणत्याही संघाने गोल केला तर त्याला १ गुण मिळतो आणि वेळेच्या शेवटी सर्वाधिक गुण मिळवणारा संघ सामना जिंकतो.
प्रत्येक संघात एक गोलरक्षक असतो जो विरुद्ध संघाकडून चेंडूला गोल होऊ नये म्हणून प्रयत्न करतो. या खेळाची सर्वात मोठी आंतरराष्ट्रीय स्पर्धा देखील आहे ज्यात सर्व देशांचे संघ भाग घेतात. या स्पर्धेला फिफा विश्वचषक म्हटले जाते, आतापर्यंत ही स्पर्धा ४ वेळा आयोजित करण्यात आली आहे.
३) हॉकी:- Hocky:-
हॉकी हा भारताचा राष्ट्रीय खेळ. हॉकी हा लोकप्रिय खेळ आहे, हा खेळ ज्या प्रकारे भारतात अनेक वर्षांपासून खेळला जात आहे, त्यावरून हा खेळ भारतीय असल्याचे दिसून येते. इंग्रजांनी भारतात हॉकीची सुरुवात केली होती, हे वास्तव आहे. या खेळात भारतीय प्रवीण झाले आणि आंतरराष्ट्रीय सामने जिंकून नाव कमावले.
हॉकीच्या क्षेत्रात भारत सलग अनेक वर्षे जगज्जेता राहिला आहे. हॉकी हा खेळ ऑस्ट्रेलिया, हॉलंड, जर्मनी, पाकिस्तान, इंग्लंड इत्यादी इतर देशांमध्ये प्रसिद्ध झाला आहे. हा दोन संघांमध्ये खेळला जाणारा खेळ आहे, ज्यामध्ये दोन्ही संघांचे ११-११ खेळाडू आहेत संपूर्ण गेममध्ये खेळाडूंची पोझिशन्स (गोल कीपर, राईट बॅक, सेंट्रल फॉरवर्ड आणि लेफ्ट बॅक) अतिशय महत्त्वाची असतात. हॉकी खेळल्याने आपले स्नायू तयार होतात, रक्तदाब कमी होतो, वजन कमी होते आणि मन ताजे राहते.
४) क्रिकेट:- Cricket:-
क्रिकेट हा खेळ भारतात इंग्रजांच्या काळापासून खेळला जात आहे. क्रिकेट हा खेळ अतिशय प्रसिद्ध, मजेदार आणि रोमांचक आहे. क्रिकेट हा एक खेळ आहे ज्याचा उगम ब्रिटनमध्ये झाला आहे, जरी तो अनेक देशांद्वारे खेळला जात असला तरी क्रिकेट हा खेळ खेळण्यासाठी बॅट आणि बॉल ची आवश्यक आहे.
१८व्या शतकात हा खेळ खूप प्रसिद्ध झाला. क्रिकेटच्या खेळात ११ खेळाडू असलेले दोन संघ असतात, त्यासोबतच या खेळात न्यायाधीश म्हणून दोन पंच असतात, जे सामन्यादरम्यान झालेल्या चुकांवर लक्ष ठेवतात आणि त्यानुसार निर्णय देतात. क्रिकेटचा सामना हा नाणेफेक करून सुरू केल्या जातो. क्रिकेट हा खेळ बाल-गोपालांपासून तर तरुण, म्हाताऱ्यापर्यंत सर्वांनाच आवडतो. काळानुसार क्रिकेट या खेळाची लोकप्रियता खूप वाढली आहे.
५) बास्केटबॉल:- Basketball:-
बास्केटबॉल हा खेळ अतिशय चपळाईने खेळल्या जाणारा खेळ आहे. बास्केटबॉल हा खेळ संघांमध्ये खेळल्या जातो आणि एका संघात १२ खेळाडू असतात. एका जास्तीत जास्त ५ खेळाडू कोर्टवर हजर राहू शकतात. खेळाडू त्यांच्या हातांनी चेंडू ड्रिबल करतात आणि १० फूट उंच बांधलेल्या जाळ्यात चेंडू टाकतात, ज्याला बास्केट म्हणतात.
जो संघ जास्त वेळा बास्केटमध्ये बॉल टाकतो, तो संघ विजेता होतो. बास्केटबॉल खेळाच्या एका संघामध्ये जास्तीत जास्त १२ खेळाडू असू शकतात. अशा रीतीने दोन्ही संघातील दहा खेळाडू एकत्र बास्केटबॉल खेळतात. बास्केटबॉल खेळाची सुरुवात रेफरी करतात. रेफ्री चेंडू वर फेकतो. चेंडू पडल्यावर चेंडू हाताळणाऱ्या एका संघाला आक्षेपार्ह संघ म्हणतात आणि दुसऱ्या संघाला बचावात्मक संघ म्हणतात.
६) व्हॉलीबॉल:- Volleyball:-
व्हॉलीबॉल हा एक अतिशय मनोरंजक खेळ आहे, जो खेळाडूंच्या उत्कृष्ट उर्जा आणि शिस्तीने ओळखला जातो. व्हॉलीबॉल इनडोअर आणि आउटडोअर अशा दोन प्रकारे खेळला जातो. जरी ते समुद्रकिनार्यावर खेळणे खूप मनोरंजक आहे आणि त्यात एक वेगळी मजा आहे. व्हॉलीबॉलचा इतिहास खूपच मनोरंजक आहे.
सुरुवातीला, भारतात फक्त हौशी म्हणून खेळले जात होते, परंतु १९३६ मध्ये, स्वातंत्र्यापूर्वी, भारतीय ऑलिम्पिक संघटनेने पहिली आंतरराज्यीय स्पर्धा आयोजित केली. त्यानंतर १९५१ मध्ये या खेळाची रचना तयार करून त्याचे नाव व्हॉलीबॉल फेडरेशन ऑफ इंडिया असे ठेवण्यात आले.
पुढच्या वर्षी म्हणजे १९५२ मध्ये सीनियर नॅशनल चॅम्पियनशिपची पहिली स्पर्धा आयोजित करण्यात आली, त्यानंतर लोकांची या खेळाकडे उत्सुकता वाढली आणि भारताला नवीन कौशल्य पाहायला मिळाले. व्हॉलीबॉल सामन्यात दोन संघ भाग घेतात आणि एका वळणावर प्रत्येक संघातून फक्त सहा खेळाडू मैदानात प्रवेश करतात. दोन्ही संघांमध्ये नेटाने बरोबरी आहे.
नाणेफेकीचा उपयोग कोणता संघ प्रथम करेल हे ठरवण्यासाठी केला जातो. खेळाडूने बेसलाइनच्या मागून सर्व्ह करणे आवश्यक आहे आणि विरुद्ध संघाने नंतर तीन पासच्या आत चेंडू प्रतिस्पर्ध्याकडे परत केला पाहिजे समोरून सर्व्हिस पिच करणारा खेळाडू दोन हातांनी बॉल त्याच्या सहकाऱ्यांकडे करतो आणि त्याला खेळाच्या भाषेत ‘पास’ म्हणतात. चेंडूला स्पर्श करणार्‍या दुसर्‍या खेळाडूला सेटर म्हणतात, जो नेटजवळील खेळाडूकडे चेंडू देण्याचा प्रयत्न करतो.
७) बॅडमिंटन:- Badminton:-
बॅडमिंटन हा एक खेळ आहे जो लोकांना त्यांच्या फावल्या वेळात खेळायला आवडतो. हा खेळ आपल्या भारतात खूप लोकप्रिय आहे. हा खेळ खेळण्यासाठी आपल्याकडे एक पक्षी आहे जो प्लॅस्टिकचा बनलेला आहे, त्याला एका रॅकेटवरून दुसऱ्या रॅकेटवर मारा आणि तो खाली पडू नये, ज्या खेळाडूच्या बाजूने तो पडेल, त्याच्या प्रतिस्पर्ध्याला एक पॉइंट मिळतो.
बॅडमिंटन हा खेळ खेळण्यासाठी एका संघात २ खेळाडू असतात, दोघांच्या हातात रॅकेट असते. या खेळामध्ये २ खेळाडू आहेत. हा खेळ पुरुष आणि स्त्रिया दोघेही खेळू शकतात, म्हणूनच आज अनेक वर्षांपासून हा खेळ ऑलिम्पिकमध्ये खेळला जात आहे आणि हा खेळ खेळण्यासाठी एक-दोन किंवा मिश्र लोक राहतात.
८) टेनिस:- Tennis:-
टेनिस हा एक खेळ आहे जो १९ व्या शतकाच्या आसपास इंग्लंडमध्ये उद्भवला आणि आता जगभरातील अनेक देशांमध्ये खेळला जातो. विम्बल्डन, यूएस ओपन, फ्रेंच ओपन आणि ऑस्ट्रेलियन टूर्नामेंट यांचा समावेश असलेल्या ‘मेजर’ म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या चार प्रमुख स्पर्धा आहेत.
टेनिसचा खेळ एका आयताकृती कोर्टवर खेळला जातो ज्यामध्ये मध्यभागी नेट चालते. बॉल कोर्टच्या मार्जिनमध्ये उतरवताना नेटवर चेंडू मारणे आणि त्यामुळे तुमचा प्रतिस्पर्ध्याला चेंडू परत करता येणार नाही, हे उद्दिष्ट आहे. प्रत्येक वेळी तुमचा विरोधक कोर्टात चेंडू परत करू शकत नाही तेव्हा तुम्ही एक गुण जिंकता.
टेनिस हा जगातील सर्वात लोकप्रिय वैयक्तिक खेळांपैकी एक आहे. टेनिसमध्ये खेळाडू प्रतिस्पर्ध्याच्या कोर्टात जाळ्यावर चेंडू मारण्यासाठी रॅकेट वापरतो. चेंडू खेळत ठेवला पाहिजे आणि प्रतिस्पर्ध्याने नेटवर चेंडू मागे टाकण्यापूर्वी तो कोर्टाच्या पृष्ठभागावर फक्त एकदाच उसळू शकतो. स्टँडर्ड बॉल हा पोकळ रबराच्या वरून बनलेला असतो. टेनिस सहसा एका खेळाडूसह (एकेरी) किंवा प्रति बाजू दोन खेळाडूंसह (दुहेरी) खेळला जातो.
९) बॉक्सिंग:- Boxing:-
बॉक्सिंग हा एक लढाऊ खेळ आणि मार्शल आर्ट आहे. बॉक्सिंग सामान्यत: एक ते तीन-मिनिटांच्या अंतराच्या मालिकेदरम्यान रेफ्रीद्वारे कार्य केले जाते ज्याला फेरी म्हणतात आणि बॉक्सर सामान्यतः समान वजनाचे असतात.
बॉक्सिंग जिंकण्याचे तीन मार्ग आहेत; जर प्रतिस्पर्ध्याला खाली पाडले गेले असेल आणि रेफरीने दहा सेकंद मोजण्याआधी उठू शकत नसेल किंवा प्रतिस्पर्ध्याला इतका दुखापत झाली आहे की तो खेळ सुरू ठेवू शकत नाही. पूर्वनिर्धारित फेऱ्यांपूर्वी परस्पर संमतीने लढत थांबवली नाही, तर विजेता रेफरीच्या निर्णयाद्वारे किंवा न्यायाधीशांच्या स्कोअरकार्डद्वारे निश्चित केला जातो.
१०) कुस्ती:- Wrestling:-
कुस्ती हा खेळ म्हणून गेल्या दशकभरात भारतात सातत्याने लोकप्रिय होत आहे. कुस्तीसाठी चपळता आणि योग्य तंत्रासह शारीरिक शक्ती आवश्यक असते. मात्र, भारतात कुस्तीचा विकास इसवी सनपूर्व पाचव्या शतकात झाला.
कुस्ती ही मार्शल आर्ट म्हणून जागतिक स्तरावर ७००० बीसी पासून अस्तित्वात असल्याचे मानले जाते. भारतात प्राचीन काळापासून कुस्ती प्रसिद्ध आहे. भारतातील कुस्तीचा सर्वात प्राचीन प्रकार ‘मल्ल-युद्ध’ (हात-टू-हात लढाई) म्हणून ओळखला जात होता आणि त्याच्याशी संबंधित अनेक कथा रामायण आणि महाभारत यांसारख्या प्राचीन महाकाव्यांमध्ये आढळतात.
कुस्ती, दोन स्पर्धकांनी विविध शैलींमध्ये सराव केलेला खेळ, ज्यामध्ये प्रतिस्पर्ध्याला त्याच्या पायाशिवाय शरीराच्या काही भागाने जमिनीला स्पर्श करण्यास भाग पाडणे समाविष्ट आहे; त्याला एका विशिष्ट स्थितीत बळजबरी करणे, सहसा सुपिन (त्याच्या पाठीवर); किंवा कमीत कमी वेळेसाठी त्याला त्या स्थितीत धरून ठेवा. स्पर्धकांसोबत सरळ किंवा जमिनीवर (किंवा चटई) कुस्ती विविध शैलींमध्ये आयोजित केली जाते.